Stratejik Yönetim Nedir? Stratejik Yönetim Hakkında Bilmeniz Her Şey

Günbegün yenilik ve değişikliklerin yaşandığı globalleşen dünyada birey, kurum ve hatta ülkelerin değişime adapte olabilmeleri noktasında stratejik yönetim, planlama ve düşünme her zamankinden daha fazla önem kazanmaktadır. Geçmişten günümüze savunma alanında kullanılmakta olan strateji kavramı yerini küreselleşmeyle birlikte yönetime bırakmış durumdadır. Peki, yükselen trendler arasına giren ve hem organizasyonlarda hem de kişisel hayatınızda kullanabileceğiniz stratejik yönetim nedir? Gelin bu sorunun cevabını birlikte inceleyelim.

Stratejik Yönetim Nedir?

Bir işletmenin uzun vadede sürdürülebilirliğini sağlayabilmesi, rekabet ortamında ortalamanın üstünde kar elde ederek üstünlük sağlayabilmesi amacıyla sahip olduğu kaynaklarını, ürün veya hizmetlerini en verimli şekilde kullanabilmesidir. Stratejik yönetim ile toplam kalite, yalın üretim, süreç yönetimi, yeniden yapılanma, çalışan ve müşteri memnuniyetini harmanlayarak yapıcı politikalar geliştirilmektedir. 1950’lerde eksikliği fark edilen stratejik yönetim 1970’lere gelindiğinde kurum ve kuruluşların uzun vadeli hedeflere ulaşmada izlenmesi gereken yol olarak uygulanmaya başlanmıştır.

Gerek özel sektör gerekse kamu ve kar amacı gütmeyen kurumlar tarafından kullanılan stratejik yönetim kendi içinde 12 alt gruba ayrılmaktadır. Davranışsal, rekabet, küresel ve kurumsal gibi grup başlıklarını içerisinde barındıran stratejik yönetim adından da anlaşılacağı üzere kurum ve insanlara uzun vadeli düşünme ve geleceğe yönelik strateji izleme yetisi kazandırır. Gerekli noktada risk alabilecek ortamı hazırlamanın yanı sıra olası gelişen durumlara adapte olabilme ve önemli noktaların üstünde durabilme becerilerini kazandırır.

Stratejik yönetim sürecinin aşamaları:

• Stratejik bilinç aşaması
• Stratejistlerin seçilmesi ve görev paylaşımı
• Stratejik analiz
• Stratejik yönlendirme
• Strateji oluşturma
• Strateji uygulama
• Strateji kontrol etme

Mintberg stratejik planlamayı analiz, stratejik yönetimi ise sentez olarak tanımlamaktadır. Stratejik planlamanın mevcut vizyonun irdelendiği bir programlama sürecinden ibaret olduğunu belirtirken stratejik yönetimin ise yaratıcılık ve önsezi gerektirdiğini ifade etmektedir. Stratejik planlama, stratejik yönetim için bir araçtır.

Globalleşen dünyada ortaya çıkan yüksek rekabet durumuyla birlikte kurum ve kuruluşlarda stratejik yönetim çok önemli bir kavram haline gelmektedir. Pek çok kurum ve kuruluş artan rekabet ortamında ihtiyacın farkında olup sahip olduğu vizyon ve misyona yönelik stratejiler geliştirebilmek adına belirli tekniklerden faydalanmaktadır. Ekonomik tahmin modeli, senaryo analizi, risk analizi, kalite çemberi, Q-sort analizi ve değer zinciri analizi gibi tekniklerin yanında Porter’ın 5 güç modeli ve SWOT analizi teknikleri pek çok kurum tarafından yönetim performansında verimliliğin artmasında kullanılmaktadır. SWOT analizi tekniği kullanılarak potansiyel içsel güçlü ve zayıf yönler belirlenir ve ardından dışsal fırsat ve tehlikeler tespit edilerek aksiyon alınır. 1979 küresel pazarında Porter tarafından ortaya atılan 5 güç prensibi yıllar içerisinde güncellenmiş olup aşağıda yer alan şekliyle günümüzde karşımıza çıkmaktadır.

• Sektöre girecek yeni girişimcilerin tehdidi
• Tedarikçilerin pazara olan hakimiyeti
• Alıcıların pazarlık gücü
• İkame ürün ve hizmetlerin tehdidi
• Sektördeki rekabet 

Stratejik yönetimde yukarıda verilenlerin haricinde sektörün büyüme hızı, devlet, tamamlayıcı ürün ve hizmetler, teknoloji ve inovasyon gibi unsurlara dikkat etmek sektör analizi için oldukça büyük önem arz etmektedir. Piyasa büyüdükçe ve rekabet arttıkça, ürün veya hizmetler kültürel değişiklikler gösterdikçe uygulanması gereken stratejiler gelişim göstermelidir. Bu gelişim ve değişime ayak uyduran birey, kurum ve kuruluşlar rekabet ortamında ayakta kalabilir. Değişime uyum sağlayabilmek adına stratejik planlar geliştirmeli, amaç ve sonuçları doğru analiz etmeli ve sağduyulu bir çevre anlayışı geliştirmelidir.

Belirsizliğin hayatınızda her daim olacağını kabul ederek hem kişisel hem de çalışacağınız kurumda siz de etkili stratejiler izleyerek değişime en kısa sürede uyum sağlayabilirsiniz!