“Kendinde en çok geliştirmek istediğin şey nedir?” diye sorsalar “Tasarım Odaklı Düşünme” derdim. Soruya cevap olarak verdiğim “Tasarım Odaklı Düşünme”, Shell Gençlik Sosyal Yatırım Programı İLERİDE’nin bir parçası olarak karşıma çıktı. Mete Yurtseven’in liderliğinde, interaktif olarak gerçekleştirdiğimiz Tasarım Odaklı Düşünme Eğitimi sadece tasarım odaklı düşünmeyi ve nasıl tasarım odaklı düşünebilirizi konuşmakla kalmadık, kendimiz de bu eğitimin bir parçası olduk. Yaratıcılığımızı geliştirmek için arkadaşlarımızla beyin fırtınası yaptık. Peki nedir bu “Tasarım Odaklı Düşünme”, gelin hep beraber konuşalım.
Tasarım odaklı düşünme, bize farklı bir yaklaşımı benimsememizi öneriyor. Bu yaklaşım ise kullanıcıyı merkeze alarak, empatiden yola çıkmak olarak tanımlanabilir. Aynı zamanda bu yaklaşım, insana dokunan, derinlemesine anlaşılan ve gerçekten ihtiyaçlara cevap veren çözümler bulmanın da anahtarı.
Tasarım odaklı düşünme farklı aşamalardan oluşuyor ve temelinde bir tasarımcı gibi düşünmeyi gerektiriyor. “Bir tasarımcı, tasarım aşamasında nasıl düşünür?” diye sorguladığımızda ise somut bir şeyi geliştirmek veya sorununu çözmek için yaratıcı düşünceyi harekete geçirmek olarak tanımlayabiliriz. Bu yaratıcı sürecin başarılı ilerleyebilmesi ve sonuçlanması için yapılması gereken şey de kendimizi geliştirmek veya onarmak. İstediğimiz şeyin kullanıcısının yerine kendimizi koymak, kullanıcının yaşadıklarını ve yaşayabileceklerini anlamak, sadece üçüncü bir kişi olarak değil tam olarak odak noktasından bakmak böylece sorunun ya da geliştirilmesi gereken tarafın ne olduğunu çok daha iyi anlayabilir, bu durumun bir parçası olarak yaratıcı düşünmeyi harekete geçirebiliriz.
Tasarım odaklı düşünme, empati yapmakla başlar. Daha sonraki adım ise yorumlama aşamasıdır. Empati aşamasında elde ettiğimiz gözlemlerden yararlanarak sorunun ne olduğunu net bir şekilde belirlememiz gerekir. Bundan sonra ise fikir üretme kısmı başlar. Sorunun çözümüne dair ne yapılabilir sorusuna cevap olarak fikirler üretilir. İLERİDE Programı Tasarım Odaklı Düşünme Eğitimi’nde yaptığımız şey tam olarak buydu. Sorunun bir parçası olmak, sorunu belirlemek ve sorunu çözebilecek fikirler için paylaşımda bulunmak.
Bu süreçlerden sonra yapılması gereken ise fikirleri uygulama aşamasına koymak ve bu uygulamaları değerlendirmek ve bu uygulamaların amacına uygun ve etkili olup olmadıklarını test etmek. Bu aşamaları doğru bir şekilde gerçekleştirmek, geliştirilecek ya da onarılacak ana odağa farklı bakış açılarından ve daha yenilikçi bakmayı sağlayarak bize başarılı bir tasarım odaklı düşünme süreci ve çıktısı verir.
Sonuç olarak, tasarım odaklı düşünme, sadece bir problem çözme aracı değil, aynı zamanda insan odaklı, empatiye dayalı ve yaratıcı düşünmeyi teşvik eden bir yaşam tarzıdır. İş dünyasında yeni ürün ve hizmetler geliştirirken, eğitimde daha etkili öğretim yöntemleri bulurken veya sosyal sorunlara çözümler üretirken, bu yöntem bize rehberlik eder. Kısacası Tasarım Odaklı Düşünce insan merkezli yaklaşımı, empatiye dayalı süreçleri ve yaratıcı çözümler üretme kapasitesiyle, hayatın her alanında uygulanabilir.
Senanur Şanlı - Boğaziçi Üniversitesi Siyaset Bilimi Bölümü Öğrencisi