SWOT Analizi, 1960’lı yıllarda Harvard Üniversitesi’nden birkaç profesörün bir araya gelerek geliştirdiği bir tekniktir. Kişisel veya kurumsal olarak gerçekleştirilebildiği gibi aslında yeni bir projeye başlamadan önce o projeyi tanımak ve tanıtmak için oluşturulur. Temelinde güçlü yönlerin yanında zayıf yönlerin; fırsatların yanında tehditlerin karşılaştırıldığı bir yapısı vardır. Yapılan araştırmalara göre bireylerin kariyer yolculuğundan önce bu analizi gerçekleştirmesi basamakları daha hızlı tırmanmalarında oldukça önemli bir faktördür.
Büyük bir kağıdın ortasına artı işareti çizilerek dört unsurun maddeleri ana başlıklar altında ifadelendirilir. SWOT adını İngilizce olarak oluşturan baş harflerin her biri bir yönü ifade eder. Bunlar; S- Strengths (Güçlü yönler), W- Weaknesses (Zayıf yönler), O- Opportunities (Fırsatlar) ve T- Threats (Tehditler)’dir.
Kişisel, kurumsal ya da proje bazında gerçekleştirebileceğiniz SWOT analizi ile değerlendirdiğiniz şeyin güçlü yönlerine odaklanıp zayıf yönlerini fark ederek azaltabilirsiniz. Bunlara ek olarak size sunduğu fırsatları gözden geçirebilir ve karşınıza çıkabilecek tehditlerle ilgili önlem senaryoları çizebilirsiniz.
Bizi oluşturan her özelliğimiz, artıları ve eksileriyle bize aittir. Kendimizi tanıdığımız ya da tanımadığımız yanlarımızın potansiyelimizi oluşturduğunu unutmamak gerekir. Bizi hedeflerimize ve başarılarımıza yönlendiren, farkında olmamız gereken bu belirleyici yanlarla yüzleşmek ve farkındalığımızı artırmak gerekir.
Bireylerin kendi güçlü özelliklerini ve bunlara nasıl odaklanma sağlayabileceklerini görmelerini sağlar. Zayıf noktalarına dikkat çekerken onların minimuma indirgenmesi için farkındalık yaratmaya yardımcı olur. İleride karşısına tehdit olarak çıkabilecek kişi ya da olgulara karşı önlem aldırır ve olası fırsatlara dikkat çekerek onlara daha açık olmaya imkan sağlar.
Kendinizi ve yeteneklerinizi şöyle bir düşünün. Eğer çok iyi sunum ve iletişim tekniklerine sahipseniz ve bunu güzel bir şekilde yaptığınıza inanıyorsanız hayatınızın belirli bir döneminde o yeteneğinizi keşfetmiş ve üzerine gitmişsiniz demektir. Peki, ya başka bir beceride de o kadar yetenekliyseniz ve daha keşfedemediyseniz? Bunun gibi bambaşka yetenekleriniz hayatınızda size fırsat kapıları aralayabilecekse?
Eğer olası yeteneklerimizi tamamen farkında olsak ve kullanabilseydik muhtemelen hepimiz her konuda çok başarılı bireyler olarak boy gösterirdik. Aynı şekilde zayıf yönlerimizin de tamamen farkında olsaydık onların üzerine gider ve karşımıza çıkan her durumu kendi iyiliğimiz için yönetebilirdik.
Öyleyse tüm bu güçlü ve zayıf yönleri belirlemeyi ve bunlardan kaynaklanan fırsatları ve tehditleri analiz etmeyi sağlayan Kişisel SWOT Analizi, bunu yapmanıza yardımcı olan faydalı bir teknik olacaktır. SWOT'u bu derece güçlü kılan şey, üzerinde biraz düşünerek başka türlü göremeyeceğiniz fırsatları ortaya çıkarmanıza yardımcı olabilmesidir. Bunu yaparken bir yandan zayıf yönlerinizi anlayarak ilerlemenize zarar verebilecek tehditleri yönetebilir ve hatta artık farkına vardığınız için ortadan kaldırabilirsiniz.
SWOT Analizini kullanarak kendinizi sizinle aynı mesleği yapan ya da yapacak olan bireylerden kolayca ayırabilirsiniz. Farkındalığınızı artırmak; kişisel hedeflerinize ulaşmanız için ihtiyaç duyduğunuz özel yetenekleri anlamanıza yardımcı olacaktır.
Başlamadan önce yanınıza sadece büyükçe bir kağıt ve bir kalem alın. Zihninize düşen tek görev doğru soruları sormak ve bunları yanıtlarken dürüst olmak olacak. Önünüze çıkan 4 faktör için sizi doğru ve aradığınız cevaplara yöneltecek soruları sizin için listeledik.
Başkalarının sahip olmadığı ne gibi avantajlara sahipsin? (Örneğin beceriler, sertifikalar, eğitim durumu veya bağlantılar?)
Neyi herkesten daha iyi yaparsın?
Diğer insanlar (eğer varsa özellikle yöneticin) güçlü yönlerin sorulduğunda ne cevap verir?
En çok hangi başarı ya da başarılarından gurur duyuyorsun?
Senin haricinde insanların sergilemekte başarısız olduğuna inandığın değerleri ya da yargıları nelerdir?
Bu soruları yanıtlarken hem kendi bakış açınızdan hem de çevrenizdeki insanların bakış açısından düşünün. Mütevazi olmanıza gerek yok, sadece kendinizlesiniz. Eğer bu soruları cevaplamakta yine güçlük çekiyorsanız sadece kendinizce iyi 7 özelliğinizi kağıda tek kelime olacak şekilde yazın, emin olun yardımcı olacaktır.
Kendine güvenmediğin için genellikle hangi görevlerden kaçınıyorsun?
Çevrendeki insanlara zayıf yönlerin sorulsaydı ne söylerlerdi?
Eğitim ve beceri eğitimine %100 güveniyor musun? Değilse sence en zayıf noktan hangisi?
Olumsuz çalışma alışkanlıkların neler? (Örneğin; geç kalmak, düzensizlik, stres yönetiminde zorlanma vb.)
Sektöründe ya da ilgi alanlarında geride kaldığına inandığın kişilik özelliklerin var mı? (Örneğin; topluluk önünde konuşmak, ikna kabiliyeti vb.)
Başkaları senin görmediğin zayıflıklarını görüyor mu? (Örneğin; iş ya da sınıf arkadaşlarının seni geride bıraktığı noktalar)
Sektörün ya da ilgi duyduğun alan büyüyor mu? Öyleyse mevcut pazardan nasıl yararlanabilirsin?
Sana yardımcı olacak veya iyi tavsiyeler sunacak bir stratejik iletişim ağın var mı?
Şirketinde hangi eğilimleri (yönetim veya diğerleri) görüyorsun ve bunlardan nasıl yararlanabilirsin?
Rakiplerinden herhangi birinin yapamadığı bir şey var mı? Eğer öyleyse onların hatalarından faydalanabilir misin?
Şirketinde veya sektöründe kimsenin karşılamadığı bir ihtiyaç var mı?
Müşterileriniz şirketinizdeki bir şeyden şikayet mi ediyor? Öyleyse bir çözüm sunarak bir fırsat yaratabilir misin?
Şu anda işte hangi engellerle karşılaşıyorsun?
Meslektaşlarından herhangi biri seninle projeler veya roller için rekabet ediyor mu?
İşin (ya da yaptığın şeylere olan talep) değişiyor mu? Değişiyorsa nasıl bir grafik izliyor?
Değişen teknoloji konumunu tehdit ediyor mu?
Zayıf yönlerinizden herhangi biri uzun ya da kısa vadede senin için tehdide yol açabilir mi?
Bunlar ve bunlara benzer aklınıza gelebilecek onlarca soruyla analizinizi geliştirebilirsiniz. Geliştirdikçe size sağlayacağı fayda artacağı gibi yaptığınız analizle kendinize bakış açınızın nasıl değiştiğini gözlemleyeceksiniz. Artık karşınıza çıkan fırsatları hızlıca tanıyabilmek ve olası tehditlere karşı daha “agile” olabilmek için güzel bir silahınız var, şimdi hemen başlayın!